Evlilik Öncesi Tarama Nedir, Hangi Amaçla
Yapılır?
Evlilik öncesi tarama testleri Türk Medeni
Kanunu’nun evlenecek çiftlerden yasal zorunluluk olarak talep ettiği evlilik
öncesi yapılan testlerdir, çiftlerin bazı bulaşıcı ya da kalıtsal hastalıklara
sahip olup olmadıklarına dair bilgi edinmelerini sağlar. Bu sayede, ileride
yaşanabilecek bazı sağlık problemlerinin erken teşhisi ve önlem alınması mümkün
olur.
Evlilik
Öncesi Testler Nelerdir?
Kan Grubu Tayini: Anne-baba ile doğacak
çocuk arasında oluşabilecek kan uyuşmazlığını tespit etmek için yapılır. Kan
uyuşmazlığı kandaki Rh faktörü ile ilgilidir. Yalnızca kadının Rh negatif,
erkeğin Rh pozitif olduğu durumlarda kan uyuşmazlığı oluşabilir. Kan
uyuşmazlığı varlığının bilinmesi gebelik öncesinde veya gebelik başlangıcında
gerekli tedbirlerin alınabilmesi için önemlidir.
Hemogram (tam kan
sayımı): Hemogram ile anemi (kansızlık) varlığı araştırılır.
Hepatit B (HBsAg)
Testi: Hepatit B virüsü araştırılır. Hepatit B tüm dünyada yaygın olarak görülen
karaciğer iltihabıdır. İnsandan insana kan, kan ürünleri ve enfekte vücut
sıvıları, cinsel temas yoluyla bulaşır. Aşı ve korunma yöntemleri ile önlenebilen
hastalıklar arasında yer alır. Takibi yapılmadığı zaman siroza ya da karaciğer
kanseri gibi ciddi hastalıklara neden olabilir.
Hepatit C (Anti-HCV)
Testi: Hepatit C virüsü araştırılır. Hepatit C, kan yoluyla bulaşan Hepatit
C virüsünün (HCV) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. Esas bulaşma, kan ve
cinsel temas yoluyladır. Karaciğer yetmezliğine ve kanserine sebep olabilen
virüsün tedavisine kısa süre içerisinde başlandığı takdirde çeşitli etkilerin
önüne geçilebilir.
HIV Testi: AIDS hastalığı veya taşıyıcılığını
araştırır. HIV virüsü kişinin mikroplara karşı koyma yeteneğini sağlayan
bağışıklık sistemini yok eder. Cinsel ilişki, kan, vücut sıvıları ve anneden
bebeğe transfer şeklinde geçebilmektedir.
VDRL/RPR Testi: Sifiliz (frengi) hastalığının teşhisine yönelik yapılan bir
testtir. Sifiliz,
frengi);
Treponema pallidum adı verilen bakterinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir
enfeksiyondur. Doğru tedavi edilmediği takdirde uzun dönemde çok ciddi komplikasyonlara
(istenmeyen sonuçlara) neden olabilir. Genellikle cinsel temas ile bulaşır.
Daha az oranda kan transfüzyonları, öpüşmek vb. yollar ile bulaşabilir.
Hemoglobin Elektroforezi Testi: Akdeniz anemisi (talasemi)
teşhisine yönelik yapılan
bir testtir.
Akdeniz anemisi kalıtsal bir kan hastalığıdır. Hemoglobin kanda oksijenin
taşınmasından sorumlu bir proteindir. Akdeniz anemisi olan kişilerde
hemoglobinin beta-globin zincirlerinin üretilmesinde bir eksiklik bulunur. Bu
durumun sebebi, bu kalıtsal bozuklukları taşıyan anne babalarının doğan
çocuklarına da aynı geni aktarmasıdır. Genel olarak görülen en yaygın belirti
ise kansızlıktır.
SMA Tarama Testi: SMA (Spinal Muskuler Atrofi), omurilikte bulunan ön boynuz motor sinir
hücrelerini etkileyerek hareket kabiliyetini kısıtlayan bir kas hastalığıdır.
SMA Tarama
Testi, evlilik öncesi yapılan testlere 2021 Aralık ayı itibariyle eklenmiştir.
SMA Tarama
Testi, çiftlerin bebeklerinde SMA hastalığına yol açacak bir mutasyonu taşıyıp
taşımadıklarını belirlemek için yapılmaktadır. Çiftlerin her ikisi de SMA
taşıyıcısı çıkarsa, çocuk sahibi olmak istedikleri zaman tüp bebek tedavisine
yönlendirilmektedirler.
Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır?
Evlilik öncesi
alınması gereken sağlık raporu Aile Sağlığı Merkezlerinden alınmaktadır. Alınan
sonuçlar aile hekimi tarafından kontrol edilip onaylanması gerekmektedir.
Evlilik öncesi sağlık raporu aile hekimleri tarafından verilir.